دیار عیار_ سالهاست که احداث کارخانجات عظیم و سرمایهگذاریهای کلان مانند پتروشیمی، کارخانجات شیشه و لاستیک و… یکی از مطالبات جدی بخش خصوصی و گروه های مردمی در استان بوده است. اما این سوال مطرح میشود که با توجه به نرخ بالای بیکاری در استان سیستان و بلوچستان ایجاد یک کارخانه تا چه میزان منجر به ایجاد شغل میشود؟ اقتصاد چه تعداد از خانواده های استان تحت تاثیر آن قرار میگیرد؟ به بیان دیگر منافع ناشی از یک سرمایه گذاری کلان نصیب چه کسانی می شود؟ چقدر از سود حاصله در بودجه عمومی کشور در استان صرف می شود؟
مشهود است که جذب نیروی انسانی بومی با نگاه کارگری و با حداقل حقوق و دستمزد و مزایا انجام می شود، بنابراین سود اصلی حاصل از توسعه صنایع اغلب به سرمایهگذاران باز میگردد به عبارتی میتوان گفت تاکید بر توسعه صنایع بزرگ منجر به افزایش ثروت ثروتمندان با بهره گیری از منابع ملی و بیت المال خواهد شد و این در حالی است که با توجه به نرخ بالای فقر و بیکاری اقدامات فوری و حیاتی برای افزایش توان اقتصادی آحاد مردم بیش از هر زمان دیگر ضروری به نظر می رسد.
از سوی دیگر فاصله طولانی استان با شهر ها و منابع کلیدی و عمده و همچنین بازارهای داخلی به چالشی اساسی برای کسب و کارهای استان تبدیل شده است که نتیجه آن افزایش فشار ناشی از بهای تمام شده محصول و خدمات بر دوش مردم است.در صورتی که استان به آبهای آزاد بینالمللی متصل بوده و با دو کشور افغانستان و پاکستان هم مرز است و به شهرهای مهم آن مانند بندر گواتر و کراچی، دسترسی مستقیم دارد.
سیستان و بلوچستان با دارا بودن تنوع فصلی و جغرافیایی مانند دشت، کویر، کوهستان و دریا در موقعیت مناسبی جهت توسعه گردشگری قرار دارد. همچنین ظرفیت بالای کشاورزی میوه های گرمسیری و غنای فرهنگی مانند طراحی و تولید صنایع دستی فاخر و با کیفیت از طریق توسعه کسب و کارهای محلی و شبکه های تامین و توزیع خدمات و کالا در سطح استان و کشورهای همسایه می تواند با خلق ارزش افزوده به جمعیت کثیری از مردم کمک شایانی نماید.
اگرچه توسعه صنایع سنگین در طولانی مدت دارای مزایای گوناگون مانند کاهش وابستگی اقتصادی خارجی می باشد اما با توجه به ضرورت خروج از بحران اقتصادی استان و بهبود معیشت مردم توجه به کسب و کارهای خرد و متوسط بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. توسعه زیرساختهای نرمافزاری مانند آموزش،توسعه صنایع خلاق، توجه ویژه و حمایت از استارتاپ ها پارک های علم و فناوری و مراکز رشد، مطالعات میدانی، رایزنیهای دیپلماتیک، انجام تحقیقات بازار و معرفی بازارهای در دسترس و ارائه تسهیلات، افزایش مراودات تجاری و رفع موانع حمل و نقل دریایی توسط مراجع استانی و مسئولین، معتمدان محلی، تجار و بازرگانان میتواند در کوتاه مدت تحولی شگرف در اقتصاد جامعه ایجاد نماید.
نویسنده: جعفر خسروی
کارشناس توسعه استارتاپ های صنایع خلاق شتابدهنده مکران فردا
مشاور مدیرکل ورزش و جوانان استان سیستان و بلوچستان در امور کارآفرینی و اشتغال جوانان
