سوال خبرنگار؛ در یک هفته اخیر اخباری درباره رهاسازی آب سد کمال خان به سمت ایران منتشر شد. معاون سفیر ایران در افغانستان و نماینده ویژه رییس جمهور در پرونده افغانستان از طالبان بابت این اقدام قدردانی کردند اما مقام‌های طالبان رهاسازی آب با هدف رسیدن به خاک ایران را تکذیب کردند. صراحتا می‌فرمایید که آیا این آب با هدف پرداخت حق‌آبه ایران رهاسازی شده و به ایران رسیده است؟ وضعیت مذاکرات ما با افغانستان درباره دریافت این حق آبه چگونه است؟
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی دیار عیار، سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت خارجه اظهار داشت: علاوه بر اینکه اصول حقوق بین‌الملل از جمله وفای به عهده و اصول ناظر بر حسن همجواری تاکید می‌کند می‌کند که هر آنکه در افغانستان حاکم است بر اساس این موافقتنامه موظف باشد که این حقابه را برای جمهوری اسلامی ایران، مردم منطقه و طبیعت منطقه قائل شود.
وی افزود: تعداد زیادی از رودخانه‌های مرزی قبل از اینکه وارد خاک افغانستان شوند، ابتدا وارد ایران می‌شدند و بعد وارد خاک افغانستان می‌شدند و نیاز کل محیط زیست منطقه را تامین می‌کردند. امروزه با این انحراف‌هایی که در مسیر آب ایجاد شده‌است، نه تنها مساله حقابه، بلکه موضوع محیط زیست منطقه هم تحت‌الشعاع قرار گرفته‌است.
وی بیان کرد: در گفتگوهای اخیر در تهران هم این موضوع مطرح شد، در سال آب گذشته کمتر از پنج درصد از حقابه جمهوری اسلامی ایران بر اساس معاهده ۱۳۵۱ تامین شد و تاکنون هم حقابه سال جاری هم هنوز تامین نشده‌است.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: آنچه در مورد باز شدن سدهای آبی افغانستان مطرح می‌شود توضیحات فنی آن را باید از وزارت نیرو پرسید که این آب تا کجا آمده و به کجاها رسیده‌است. کمیسرهای عالی آب که در تماس هستند و جلسه‌ای را خواهند داشت باید در مورد این تحولات جدید توضیح بدهند.
وی ادامه داد: موضع وزارت امور خارجه این است که قرارداد ۱۳۵۱ مبنای پیگیری حقوقی جدی ما از طرف افغانستانی است.
خطیب زاده تصریح کرد: هرکس در افغانستان حاکم است باید برای ایران در مورد هیرمند حق قائل شود
قرارداد حقوقی بین ایران و افغانستان در سال ۱۳۵۱ در خصوص حق آبه ایران امضا شده و لازم الاجراست.
علاوه بر این، حقوق بین الملل تاکید می کند که هر کس که در افغانستان حاکم است باید این حق را برای ایران قائل شود.
در سال آبی گذشته کمتر از ۵ درصد حق آبه ایران تامین شده است.
