مسئله آب و حقابه ایران از رودخانه هیرمند در تاریخ معاصر و پس از معاهده پاریس موضوعیت پیدا کرد. حکمیت گلد اسمیت، حکمیت مک ماهون، قرارداد باقر کاظمی در دوره پهلوی اول و معاهده دلتا در دوره پهلوی دوم برای حل این مسئله منعقد شد، اما پس از هر توافق با کارشکنی و بدعهدی طرف افغان مواجه بودیم که با زیاده خواهی اقدام به احداث نهرها و سدسازی‌ های مختلف آن هم بر خلاف توافق های بین المللی کرده که حقوق مردم پایین دست را تضییع کرده است.

مقامات گروه طالبان در قبال مطالبه حقابه ایران از رودخانه هیرمند بارها اعلام کردند که در صورت بارش باران و وجود آب در حوضه آبریز هیرمند، حقابه ایران پرداخت خواهد شد.

چندی پیش اعلام شد که به دلیل عدم ورودی آب از رودخانه هیرمند و تبخیر زیاد، تنها ۳ درصد منابع آبی چاه نیمه ها باقی مانده، با توجه به اینکه منابع آبی چاه نیمه ها آب مناطق سیستان و حدود ۶۰ درصد کلانشهر زاهدان را تامین می کند، بنابراین در این مدت آب قابل استحصال این منابع به مراتب کاهش یافته است.

ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی رئیس الوزرای طالبان پس از حضور سایر مقامات این حکومت مانند سرپرست وزارت صنعت و تجارت در شرایطی به ایران سفر کرده و مورد استقبال مقامات ملی و استانی قرار گرفته که حقوق ملت ایران طبق معاهده دلتا به مدت ۳ سال به دشت ها و شوره زارهای افغانستان منحرف شده است.

66 روز از اخطار رئيس ‌جمهور رئيسي به حکام افغانستان درباره حقابه ايران از رود هيرمند گذشته ولي هنوز خبري از انجام وعده‌هاي طالبان در اين زمينه نشده است. در 66 روز گذشته، تحرکات زيادي براي اجرائي شدن معاهده 1351 ميان ايران و افغانستان درخصوص تحويل حقابه هيرمند به ايران صورت گرفت ولي هيچيک از آنها به جاري شدن آب به سوي استان تشنه سيستان و بلوچستان منجر نشد.

وزرای نیرو و خارجه و معاونت های مربوطه، علیرغم بحرانی بودن اوضاع محیط زیست و اشتغال در سیستان و شدت گرفتن مهاجرت، هنوز درک درستی از وخامت اوضاع در این منطقه ندارند و اگر هم محدود افرادی به چنین شناختی رسیده اند، سیستان را قربانی مصالح سیاسی خود کرده اند. نمایندگان سیستان نیز به دلیل تعامل همه جانبه با دولت، از اختیارات قانونی خود در مواجهه با وزرای نیرو و خارجه بهره نمی برند و طرح استیضاح وزیر امور خارجه که به ادعای دو نماینده سیستان ثبت شده، مسکوت مانده است.

شرایط هیدرولوژیکی حوضۀ هیرمند و عوامل انسانی و اقلیمی چه اثری بر ورود آب به ایران دارد؟بهانۀ واهی «طالبان»مطالعۀ دانشگاه تربیت مدرس تهران تأیید می‌کند که بدون تغییر محسوس در منابع آب بالادست حوضۀ هیرمند، طرح‌های توسعه‌ای افغانستان، دلیل صفر شدن جریان ورودی آب به ایران است.

سیاست های آبی و سدسازی های افغانستان با دو هدف ابزار قرار دادن آب در حوزه سیاسی و مهندسی اجتماعی صورت می گیرد که در میان مدت علاوه بر به مخاطره انداختن امنیت آبی شرق ایران، خالی شدن منطقه از سکنه و اسکان گروه های قومی ضد ایران را به دنبال دارد.

یک عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی بیانیه بیش از 200 نماینده مجلس با تأکید بر مطالبه حقآبه هیرمند و حمایت از مواضع قاطع رئیس جمهور و دولت را قرائت کرد.

طالبان به خواسته قانوني مسئولين ايراني جواب سربالا مي‌دهد و حتي حاضر نيست هيأت کارشناسي ايراني را براي راستي‌‌آزمائي ادعاي خشکسالي و بي‌آبي هيرمند به افغانستان راه بدهد، اصحاب تطهير دچار انفعال شده‌اند اما هنوز هم حاضر نيستند از مسير نادرستي که طي کرده‌اند برگردند.