بررسی موضوع تحویل سفارت افغانستان به طالبان و منازعات مرزی و آبی با افغانستان در گفت‌وگو با کارشناس حقوق بین الملل
بررسی موضوع تحویل سفارت افغانستان به طالبان و منازعات مرزی و آبی با افغانستان در گفت‌وگو با کارشناس حقوق بین الملل
کارشناس حقوق بین الملل گفت: واگذاری سفارت افغانستان به طالبان یک بحث سیاسی است، طالبان به زور اسلحه (بر افغانستان) حاکم شده است و این گروه جایگاه حقوقی ندارد ، این گروه مردم افغانستان را نمایندگی نمی کند، وتنها کشورهایی مانند چین، روسیه، پاکستان و ایران آن‌ها را در عمل (دفاکتو ) به رسمیت شناخته اند، من ندیدم ایران حقابه را بطور جدی در مذاکرات مطرح کرده باشد، برخی عنوان می کنند بحث حقابه در مذاکرات آن‌ها بوده، اما برای ما سیستانی ها هنوز مشهود نشده است.

دکتر پرویز فرشاسعید روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار دیار عیار اظهار داشت: در افغانستان موضوع مهم جلوگیری از نفوذ و قدرت گرفتن داعش است، ایران دو موضوع را در افغانستان دنبال می کند، یکی بحث حقابه و دیگری (نگرانی ) از قدرت گیری نیروهای تکفیری.

وی افزود: اکنون که آمریکا افغانستان را ترک کرده در این کشور خلا قدرت ایجاد شده است.چین و روسیه هم دنبال منافع و بازارهای خود هستند، پاکستان هم که از گذشته دنبال منافع خودش بوده است.

وی بیان کرد: وقتی هنوز جامعه جهانی دولت طالبان را به رسمیت نشناخته است و سفارت تحویل آن‌ها می دهند، حاکی از آنست که ایران به صورت دوفاکتو آن‌ها را شناسایی کرده ، از نظر حقوق بین الملل (طالبان) نماینده دولت افغانستان نیستند.

این کارشناس حقوق بین الملل در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه دولت قانونی افغانستان هنوز دولت اشرف غنی ست و پس از فرار وی از افغانستان، معاون اول او رییس دولت محسوب می شود، شرایط را چگونه ارزیابی می کنید؟ عنوان کرد: اکنون که دولت قبلی افغانستان از بین رفته، می توانیم جبهه مردمی شان را نماینده مردم بدانیم، دولت قانونی قبلی از طریق انتخابات شکل گرفته بود و طالبان یک مدل سنتی از حکومت به صورت خلافت دارند و با هنجارهای فعلی قابل مقایسه نیستند، نه مجلس دارند و نه انتخابات، یک خلیفه دارند که تحریم است.

وی در پاسخ به این سوال که وقتی سفیری از جانب کشوری معرفی می شود، پس از انجام تشریفات اولیه باید استوار نامه وی تحویل رئیس جمهور شود، در حال حاضر هیچکدام از تشریفات انجام نشده، نظرتان درباره اطلاعیه وزارت امورخارجه مبنی بر اینکه مسئله سفارت افغانستان تغییر و تحولات داخلی آن کشور است و به ما ربطی ندارد چیست؟ اذعان کرد: همانطور که گفتم بحث سیاسی است. اقدام زیرکانه ای بوده، فعلا سفیر انتخاب نشده بلکه کاردار سفارت تعیین شده است، کاردار به فردی گفته می‌شود که در صورت حاضر نبودن سفیر، مسئولیت نمایندگی دولت خود را نزد دولت دیگر بر عهده گیرد، وظیفه اصلی کاردار این است که در صورت غیاب سفیر کارهای مربوط به سفارت‌خانه را انجام دهد و به درستی کارها را اداره کند. شیوه انتخاب سفیر فرایند سختی دارد، بدینگونه که ابتدا وزیر امور خارجه شخص واجد شرایطی را برای این سمت نامزد کرده و به بالاترین مقام اجرایی کشور پیشنهاد می کند. پس از جلب موافقت او، از کشوری که قرار است شخص مذکور در آنجا به ماموریت بپردازد درخواست پذیرش می نماید، پس از صدور پذیرش از سوی کشور پذیرنده، وزارت امور خارجه کشور فرستنده باید برای سفیر سندی به عنوان استوارنامه صادر می نماید که به امضای رئیس آن کشور رسیده باشد. این سند باید به محض ورود سفیر به کشور پذیرنده و پیش از پرداختن به وظایف محوله باید مستقیما و طی تشریفات رسمی خاصی توسط خود وی به رئیس کشور محل ماموریت تقدیم شود، اما پیش از آن سفیر باید رونوشت استوار نامه خود را به وزیر امور خارجه کشور پذیرنده تسلیم کرده باشد. با توجه به این فرایند سخت تعیین سفیر، فعلا صلاح دیده شده به دلیل جلوگیری از واکنش های داخلی و بین المللی کاردار سفارت تعیین شود که مقام و منزلتی پایین تر از سفیر دارد ، البته تعیین کاردار هم نمی تواند بدون موافقت وزارت خارجه انجام گیرد. اگر چه با توجه به تیم مسقر در سفارت افغانستان می توان دریافت که خانه تکانی کاملی در این سفارت انجام گرفته است و ملا فضل محمد حقانی می تواند کاملا نقش یک سفیر را بازی کند.

فرشاسعید به بازداشت و ضرب و شتم مرزبان ایرانی توسط طالبان اشاره کرد و ادامه داد: این بار اول آن‌ها نیست، ما با طالبان به دلیل منافعی که در مرز داریم خیلی مماشات می کنیم.به دلیل اینکه دولت ما تحریم شده است، در مرز منافع اقتصادی داریم، ایران نمی خواهد مرز مسدود شود.

وی تصریح کرد: طالبان نه قانون می فهمند، نه حقوق بین الملل، من بر این باور هستم که نباید با طالبان مماشات کنیم، اعتقادم اقدام متقابل است، ما اگر با این گروه تعامل کنیم آن‌ها فکر می کنند در جایگاه ضعف قرار داریم، در جریان انحراف آب دیدند که ایران کاری نکرد، آن‌ها جسورتر شدند.

وی خاطرنشان کرد: در این مدت شاهد تجاوزات مرزی طالبان، تیراندازی به سمت ماموران مرزبانی و حتی شهادت مرزبانان ایرانی بودیم، دولت به خاطر منافع مرزی خیلی مماشات کرده است.