امام جمعه مسجد مکی هنگام سخنرانی به مناسبت روی کار آمدن رییس دولت قبلی در تهران به موضوع آب اشاره کرد و گفت عده ای نمی خواهند (مولوی) عبدالحمید مشکل آب را حل کند.
این روزها هم که دوباره بحث ارتباط گرفتن مولوی عبدالحمید و مولوی گرگیچ با طالبان بر سر زبان ها افتاده است.
در گذشته ها سنت ریش سفیدی در خصوص آب سیستان همواره در کنار دستگاه دیپلماسی فعال بوده و به دلیل پیوست های فرهنگی و ارتباطاتی که بزرگان استان با بزرگان آنسوی مرز دارند امکان رایزنی وجود داشته است. آیا با توجه به تغییرات در مناسبات دنیا و تعریف منافع ملی، افکار عمومی و وجود انواع سیاست ها برای امتیاز گیری کشورها از یکدیگر، هنوز می توان حقابه را با ریش سفیدی حل کرد؟
یکبار گفتگو با کارشناس آب منطقه ای باعث شد تا از سیاست و مناسبات آبی دو کشور ایران و افغانستان بیشتر بدانم. هدف من از گفتگو این بود که پی به نقش مولوی عبدالحمید در آمدن آب ببرم. جواب کارشناس بدون جانبداری و کاملا علمی بود.
آن زمان افغانستان امکان جلوگیری از آن آب را نداشت و سد انحرافی کمال خان هم نبود که آب را به گودزره هدایت کند. آب باید به موقع و در فصل کشت به کشاورزان برسد تا از آن بهره برند آب های خارج از فصل کشت مشکل کشاورزی را حل نمی کند(آن موقع هنوز بحران آب شرب نداشتیم) و مهمتر وقتی فردی می تواند مدعی آوردن آب شود که رسما از آنسو اعلام شود آب را با هدف حقابه رها کردیم و تا طرف مقابل آمادگی بهره برداری بهینه از آن داشته باشد.
اگر علمای اهل سنت توان تاثیر بر تصمیم طالبان را دارند چرا در جریان سیل قبلی به موضوع ورود نکردند تا مانع انحراف آب و ریختن آن به گودزره شوند. اکنون آب در راه سد کمال خان است. اگر این عزیزان توافقاتی مشخص با طالبان داشته اند طی نامه به دستگاه دیپلماسی اعلام کنند تا آنها هم بدانند بین امام جمعه مسجد مکی و دولت طالبان چه گذشته است و چه میزان آب قرار است رها شود تا مدیریت آبی برای ساماندهی آن برنامه ریزی کنند.
اینکه امام جمعه مسجد مکی دغدغه سیستان را دارد بسیار با ارزش است اما مقوله آب در دنیای جدید فراتر از روابط دوستی، مذهبی و فکری است. هیچ دولتی به این دلایل، علما را بر امور خارجه و دستگاه دیپلماسی یک کشور ارجحیت نمی دهند. ایکاش دولت طالبان هم این خبر گفتگو و توافق را رسانه ای می کردند تا خدای نکرده ابهاماتی در خصوص چنین ادعاهایی به وجود نیاید. در هر روی تماس امام جمعه مسجد مکی با طالبان قابل احترام است اما ادعای آوردن آب تا زمانی که طالبان آن را به صورت رسمی اعلام نکنند صرفا کاربرد داخلی و بهره برداری سیاسی دارد.
سلطانعلی عابدی
