فرهنگ و ارشاد سیستان وبلوچستان، سکوتش را شکست/ از وعده نشست خبری، استقبال می‌کنیم
فرهنگ و ارشاد سیستان وبلوچستان، سکوتش را شکست/ از وعده نشست خبری، استقبال می‌کنیم
اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی سیستان و بلوچستان، چنان در سکوت مُتقِـن فرو رفته که گویی هنگام اراده‌ی شکستن این خاموشی، راه و روش آن را نیز از یاد برده است. روابط عمومی این نهاد، متنی را در پاسخ به یادداشت اعتراضی اینجانب، در پیام رسان سروش ارسال کرد و من نیز با آغوشی باز از انتشار آن استقبال نمودم، اما برای رعایت تشریفات حقوقی، از فرستنده خواستم تا پاسخ را در قالب نامه‌ای رسمی و با امضای مدیر دستگاه‌ ارسال نماید. پس از ساعاتی، متن ارسالی در فضای مجازی منتشر شد و لازم دیدم به برخی نکات مندرج در آن، پاسخ گویم.

در متن مذکور بارها از شفافیت و گفت‌وگو سخن به میان آمده، همان مفهومی که فرهنگ و ارشاد اسلامی استان در طول یک سال گذشته با آن غریبانه رفتار کرده است. قانون تصریح می‌کند که افراد و رسانه‌ها می‌توانند با ثبت درخواست در سامانه‌ی انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، اطلاعات مورد نیاز را از ادارات دولتی مطالبه نمایند. نکته‌ی شگفت آن‌که متولی این سامانه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. یک عضو تحریریه پایگاه خبری تحلیلی دیار عیار، برای دریافت اطلاعات مربوط به مؤسساتی که از این اداره کل بودجه دریافت کرده‌اند، درخواستی رسمی ثبت نموده و این نهاد، اکنون که بیش از یک سال از ثبت درخواست

می‌گذرد، هیچ اقدامی انجام نداده است. بار دیگر طی نامه‌ای، برخی مطالبات را متذکر شدیم و یک‌بار نیز تقاضای گفت‌وگویی اختصاصی کردیم که از سرنوشت آن نامه و درخواست، تاکنون بی‌اطلاعیم.
این اداره کل در یک سال گذشته، چندین نشست خبری برای اعلام برنامه‌های خود ترتیب داده، اما هیچ‌گاه میزبان جلسه‌ای در راستای پاسخگویی به انتقادات نبوده است. عبدالسلام بلوچ‌زاده هرگز با نشریه‌ای مستقل به گفت‌وگو ننشسته و برنامه‌های خویش را تنها از مجاری خبرگزاری‌های دولتی اعلام می‌کند. با این حال چگونه می‌تواند مدعی علاقه‌مندی به گفت‌وگویی سازنده باشد؟
در بخشی دیگر از متن آمده که نماینده‌ی دیار عیار به تصمیم شخصی، جلسه را ترک کرده است. اینجانب نیز ادعا نمی‌کنم که مرا بیرون رانده‌اند اما هنگامی که فضای گفت‌وگو بسته گردد و علیرغم تأکید دوباره‌ی من بر طرح پرسش‌هایی پیرامون مسائل فرهنگ و هنر، مدیرکل محترم ترجیح دهند که موضوع مطرح نشود و به جلسه‌ای دیگر موکول گردد، دیگر دلیلی برای توقف وجود ندارد. من از اساس چنین گردهمایی‌هایی را بی‌ثمر می‌دانم. سال‌هاست که اینگونه جلسات فرمایشی، تنها برای تکمیل گزارش‌های اداری و اطلاع‌رسانی به مراجع بالادستی ترتیب می‌یابد. جلساتی که هیچ پیوندی با رسانه و رسالت آن ندارد. این که فرهنگ و ارشاد اسلامی برای دارندگان رتبه‌ی یک هنری چه برنامه‌ای دارد، چه نسبتی با اهالی رسانه می‌یابد؟ کار رسانه، اطلاع‌رسانی است که پس از وقوع رویداد، در صورت دارا بودن ارزش خبری، آن را بازتاب خواهد داد. جناب مدیرکل هنوز درنیافته‌اند که چنین نشست‌هایی باید با کارشناسان داخلی برگزار گردد تا نقطه‌نظرات آنان برای بهبود امور اخذ شود، نه آن که وقت اهالی رسانه برای ارائه‌ی گزارش‌های کاری مصادره گردد. وقت من ارزشمند است و نمی‌خواهم آن را در جلساتی تشریفاتی که مجالی برای پرسش‌های انتقادی نیست، تباه کنم. با احترام به سایر همکاران رسانه‌ای، آنان نیز مالکان وقت خویشند.
در بندی دیگر اشاره شده که من خود را نماینده‌ی جامعه‌ی هنری استان معرفی کرده‌ام. برای روشنگری باید عرض کنم که در آن نشست خبری، تنها هنرمند حاضر اینجانب بودم و دیگر حاضران، منحصراً اصحاب رسانه بودند. بی‌تردید هنرمندان، دارای اختیار و زبان گویای خویشند و نه من و نه هیچکس دیگر، نمی‌توانیم نماینده‌ی تمامی طیف‌ها باشیم. حداقل من به عنوان منتقد عملکرد این اداره کل، مورد اعتماد جمعی از هنرمندان معترض استان می‌باشم، می‌توانم نمایندگی آنها را بر عهده گیرم اما فرهنگ و ارشاد اسلامی، با پشت کردن به هنرمندان، از همین حداقل‌ها نیز محروم است. مدیران فرهنگی گمان می‌برند که همان پنج مؤسسه‌ی همیشگی طرف قرارداد (که هیچ یک هنرمند نیستند) نماینده‌ی اهالی هنرند و خطای این اداره کل از همین جا آغاز می‌شود. اگر عبدالسلام بلوچ‌زاده تعهد اخلاقی نسبت به کسی دارد، متوجه هنرمندان است، نه بستگان یا فعالان سیاسی که در ایام تبلیغات ریاست جمهوری، خود یا یکی از اقوامشان در ستاد رئیس‌جمهور حضور داشته‌اند.
هنرمند با کار و آفرینش هنری زنده است. با توجه به تورم و تحریم‌های ظالمانه، زیست هنرمندان به مخاطره افتاده و امکان تولید آثار فرهنگی و هنری در استان به حداقل رسیده است. فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌توانست با میلیاردها تومان بودجه‌ای که سالانه به حساب این نهاد واریز می‌شود، تحولی هنری در استان پدید آورد.
و اما نکته اصلی جوابیه، که در آن آمده است؛ عبدالسلام بلوچزاده به سوالات غیر مرتبط سایر اهالی رسانه پاسخ داده و هیچ ممانعتی برای پرسش نامبرده صورت نگرفته است. این نمود بارز بی اخلاقی از سوی نگارنده جوابیه است. وویس نشست خبری موجود است و در صورت نیاز دیار عیار حق خود می داند آنرا منتشر کند. بلوچزاده به صراحت اعلام کردند ترجیحا سوالات در باره برنامه های اعلام شده باشد. اگر بعد از خروج من با سعه صدر به پرسش های غیر مرتبط پاسخ داده، پس می توانست به سوالات اینجانب هم پاسخ دهد. پس با این حساب من حق دارم تصور کنم مشکل من به عنوان نماینده دیار بوده ام و ایشان با پاسخگویی به سوالات غیرمرتبط بی اخلاقی کرده است.
در پایان جوابیه، اداره کل آمادگی خود را برای برگزاری نشستی خبری با اهالی رسانه اعلام کرده و شرایطی همچون فضایی حرفه‌ای، متوازن و مبتنی بر اصول گفت‌وگو را متذکر شده است. اینجانب بسیار مسرورم که اصرار و خروج من از آن نشست، سرانجام عبدالسلام بلوچ‌زاده را وادار به شکستن سکوت نمود و کارکنان تحت امرش را به نوشتن پاسخ ملزم کرد و بی‌نهایت خوشحال خواهم شد اگر به وعده‌ی خود مبنی بر برگزاری نشستی انتقادی عمل نمایند.
از آنجا که این نهاد، سابقه‌ی عدم پایبندی به وعده‌ها (به ویژه در نحوه‌ی واگذاری بودجه به مؤسسات) را در کارنامه دارد، امیدوارم این بار به عهد خویش وفا کند. پیشنهاد می‌کنم در کنار اصحاب رسانه، از هنرمندان معترض و منتقد عملکرد اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز دعوت به عمل آید تا شاهد گفت‌وگویی چالشی، سازنده و پربار باشیم. حداقل مدیران فرهنگی باید بدانند که هنرمندان تنها به آن پنج مؤسسه‌ی همیشگی محدود نمی‌شوند و مشکلات هنرمندان از نزدیک شنیده شود و رسانه‌ها نیز آن را بازتاب دهند. بارها تأکید کرده‌ام: به جای کمک به ثروت‌اندوزی دلالان فرهنگ و هنر، یاری کنید تا هنرمندان با خلق آثاری که قابلیت عرضه در سطح بین‌المللی را دارا هستند، به استقلال مالی دست یابند. وابستگی هنرمند به فرهنگ و ارشاد اسلامی برای هر دو طرف زیان‌بار است. هنرمند در وابستگی می‌ماند و فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز توان پشتیبانی همیشگی را ندارد. هنگامی که این نهاد سالانه از افرادی خاص حمایت می‌کند و تاکنون آنها نه افتخاری برای استان آفریده و نه از تولیداتشان سودآوری حاصل شده، این خطاست. بگذارید طرح‌ها و چهره‌های نو با آرمان‌های بلندپروازانه وارد میدان شوند تا این فضای افسرده، خسته و تکراری فرهنگ و هنر، جانی تازه بگیرد.

سلطانعلی عابدی

جوابیه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی سیستان و بلوچستان که در شبکه‌‌های اجتماعی نشر شده، به شرح ذیل است:
مدیر مسئول محترم پایگاه خبری تحلیلی دیار عیار
با سلام
احترما با توجه به مطلب مندرج در آن پایگاه خبری با شناسه ۲۰۴۶۸ودر تاریخ ۱۰ آذرماه ۱۴۰۴، با مضمون “به دلیل جلوگیری از طرح پرسش چالشی ، نشست خبری فرهنگ وارشاداسلامی را ترک کردم. ”

بر اساس ماده ۲۳ قانون مطبوعات ،در ذیل جوابیه روابط عمومی اداره‌ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی سیستان وبلوچستان، جهت اطلاع و درج در آن پایگاه خبری به حضور، ارسال می گردد.
جوابیه اداره‌ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سیستان و بلوچستان
“ن والقلم وما یسطرون: سوگند به قلم و آنچه می نویسند”

اداره‌ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی سیستان و بلوچستان، ضمن احترام به تمامی اصحاب رسانه و جامعه فرهنگی و هنری استان، به منظور تنویر افکار عمومی و رفع هرگونه ابهام، توضیح زیر را در پاسخ به مطالب منتشر شده از سوی پایگاه خبری–تحلیلی دیار عیار در خصوص نشست خبری این اداره کل، ارائه می کند:

۱. محوریت موضوعی نشست خبری

نشست خبری اخیر با هدفی مشخص و از پیش اعلام‌شده برگزار شد، تمرکز جلسه بر ارائه برنامه‌های آتی و تشریح اقدام‌های مرتبط با تجلیل از ظرفیت‌های فرهنگی و هنری استان بود. مطابق قواعد حرفه‌ای نشست‌های خبری، طرح پرسش‌ها باید در چارچوب موضوع جلسه صورت پذیرد تا امکان پاسخگویی دقیق و مفید برای همه حاضران فراهم باشد، بدون تردید در این چارچوب، مدیریت زمان و حفظ انسجام موضوعی جلسه، امری طبیعی و لازم است.

۲. اعلام رسمی آمادگی برای پاسخگویی در نشست اختصاصی

در همان جلسه و در پاسخ به درخواست مطرح شده در خصوص طرح سوال خارج از محور نشست و پرداختن به آن، با احترام کامل پیشنهاد شد جلسه‌ای مستقل، اختصاصی و ویژه برای رسیدگی به پرسش‌های گسترده‌تر و انتقادی برگزار شود.

این پیشنهاد نشان‌ دهنده رویکرد شفاف، گفت‌وگو محور و مسئولانه این اداره‌ کل است و هرگز به معنای محدودسازی پرسشگری یا پرهیز از پاسخگویی نبوده و نیست.

۳. ترک جلسه از سوی نماینده پایگاه خبری دیار عیار

با وجود اعلام صریح آمادگی برای برگزاری نشست تکمیلی، سردبیر پایگاه خبری دیار عیار، پس از شنیدن این پیشنهاد و پیش از اتمام روند هماهنگی برای تعیین زمان جلسه اختصاصی و بدون مانع یا محدودیت از سوی برگزار کنندگان، به تصمیم شخصی، جلسه را ترک کرد.

این اقدام انتخاب وی بوده و برخلاف ادعاهای مطرح‌ شده، هیچ‌گونه ممانعتی برای طرح پرسش یا ادامه حضور نامبرده صورت نگرفته است. کما اینکه اصحاب رسانه حاضر در جلسه، نسبت به طرح سوالات غیر مرتبط با موضوع جلسه نیز اقدام و اطلاعات لازم را دریافت کرده اند.

۴موضوع ابهام نمایندگی جامعه هنری

در بخشی از یادداشت منتشر شده به نمایندگی جامعه هنری اشاره شده که به سبب گستردگی جغرافیایی استان و تنوع بخش های مختلف هنری، ضمن ادای احترام به تمامی هنرمندان دغدغه مند استان،ادعای «عنوان نمایندگی جامعه هنری» نیاز به اثبات دارد.

۵. پایبندی اداره‌ کل به گفت‌وگو، شفافیت و تعامل رسانه‌ای

اداره‌ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی سیستان و بلوچستان همواره خود را موظف به گفت‌وگوی سازنده با رسانه‌های استان می‌داند و بر نقش ارزشمند خبرنگاران در نقد، نظارت و ارتقای فضای فرهنگی تأکید دارد.

بر همین اساس، این اداره‌ کل آمادگی دارد در تاریخی که از طریق روابط‌ عمومی اعلام خواهد شد، نشست اختصاصی با رسانه‌های استان برگزار کند و به تمام پرسش‌های مرتبط، کارشناسی و سازنده پاسخ دهد.

سخن پایانی

بر این باوریم که نقد سازنده زمانی به نتیجه خواهد رسید که در فضایی حرفه‌ای، متوازن و با رعایت اصول گفت‌وگو مطرح شود. توسعه فرهنگی استان نیازمند همکاری، همدلی و همراهی همه دلسوزان، از جمله رسانه‌های آگاه و متعهد است.

اداره‌ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی سیستان و بلوچستان با روی گشاده از هر نقد و پیشنهادی که در مسیر بهبود امور فرهنگی، هنری و رسانه باشد، استقبال می‌کند.

روابط‌عمومی اداره‌ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سیستان و بلوچستان