جیش‌الظلم؛ تشدید واپس‌ماندگی برای بقا/ دولت و نخبگان بلوچ چه نقشی دارند؟
جیش‌الظلم؛ تشدید واپس‌ماندگی برای بقا/ دولت و نخبگان بلوچ چه نقشی دارند؟
گروهک‌هایی نظیر جیش‌الظلم برای همراه کردن جامعه محلی و یارگیری از میان جوانان، نیاز به توسعه نیافتگی سیستان و بلوچستان دارد، در این راستا به بهانه مبارزه برای احقاق حق جامعه بلوچ، با ایجاد شائبه تغییر ترکیب جمعیتی و انجام اقدامات تروریستی، گروگانگیری و آسیب زدن به کارگاه‌های عمرانی، از طریق فرار سرمایه و ایجاد جو روانی به دنبال کُند کردن روند توسعه هستند.

اگر بخواهیم استراتژی گروهک‌های تروریستی قبیل جیش‌الظلم را تعریف کنیم، چیزی جز تشدید عقب‌ماندگی در حوزه‌های مختلف، ایجاد موانع بر سر راه توسعه از طریق فرار سرمایه و ایجاد شائبه برای خلق موانع اجتماعی نیست؛ مادامی که سیستان و بلوچستان به توسعه برسد و در شاخص‌های مختلف به میانگین کشوری نزدیک شود، متعاقب آن شاهد رشد نهادهای مدنی، تولید ثروت، افزایش رفاه خواهیم بود.

چنین امری نقش بسزایی در زمینه توسعه اجتماعی و افزایش سطح آگاهی جامعه دارد. از میان چنین جامعه‌ای نمی‌توان با دست‌آویز قرار دادن مسائل قومی و مذهبی، ایجاد شائبه، تشدید قوم‌گرایی و…‌ برای یارگیری و همراه کردن جامعه هدف برای پیشبرد اهداف خصمانه و به چالش کشیدن امنیت منطقه، بهره برد.

اما حفظ وضع کنونی یا تشدید آن، ابزار مناسبی در دست گروهک‌های تروریستی و تجزیه طلب برای سواستفاده از ناآگاهی جامعه برلی تحریک احساسات قومی برای به چالش کشیدن فرآیند توسعه و امنیت این خطه است.

موقعیت ژئوپلیتیک ایران به ویژه بندر اقیانوسی چابهار به عنوان رقیب بندر گوادر پاکستان، یارگیری ضرب‌دری چین با پاکستان و هند با افغانستان، رقابت چین و هند برای افزایش سهم بیشتری از بازار آسیای مرکزی و مناقشه تاریخی هند و پاکستان، شرایط را برای تقویت گروه‌های تروریستی در نزدیکی مرز‌های این کشورها مهیا کرده است.

هند پیش از شروع جنگ آخرش با پاکستان، همسایه شمال‌غربی‌اش را به استفاده از گروه‌های تروریستی در منطقه کشمیر متهم کرد و متعاقب آن، پاکستان نیز هند را به تقویت گروه‌های مسلح بلوچ پاکستان برای برهم‌زدن امنیت این کشور، متهم کرد. افزایش تحرکات ضد امنیتی گروهک‌های تروریستی نظیر جیش الظلم در بازه زمانی تشدید مناقشه ایران و رژیم صهیونیستی، قابل توجه بود و از طرفی ارتباطات راهبردی هند و رژیم صهیونیستی، صحت ادعای پاکستان را تقویت می‌کند.

همانطور که در ابتدای یادداشت بدان اشاره شد، گروهک‌هایی نظیر جیش‌الظلم برای همراه کردن جامعه محلی و یارگیری از میان جوانان، نیاز به توسعه نیافتگی سیستان و بلوچستان دارد، در این راستا به بهانه مبارزه برای احقاق حق جامعه بلوچ، با ایجاد شائبه تغییر ترکیب جمعیتی و انجام اقدامات تروریستی، گروگانگیری و آسیب زدن به کارگاه‌های عمرانی، از طریق فرار سرمایه و ایجاد جو روانی به دنبال کُند کردن روند توسعه هستند.

دولت در چنین شرایطی بایستی با سیاست‌گذاری فرهنگی و رسانه‌ای از طریق محل پیوست رسانه‌ای پروژه‌ها، جامعه محلی را از اهداف طرح‌های کلان آگاه کند، از طرفی ضمن تبیین علت توسعه نیافتگی تاریخی به دلیل تقسیمات غیر کارشناسی، برای رفع مسئله اقدام کند.

نخبگان بلوچ‌ ضمن نقد سازنده دولت، نباید در قبال اقدامات گروهک‌های ضد توسعه، سکوت پیشه کنند و اگر دل در گرو این سامان دارند برای ارتقای شاخص‌های توسعه خطه جنوبشرق در قبال مواضع اشتباه گروهک‌های تروریستی نظیر جیش الظلم موضع درستی اتخاذ کنند.

اگر نخبگان بلوچ به دنبال ارتقای شاخص‌های توسعه اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و … هستند، نباید در قبال فرار سرمایه و آسیب زدن به کارگاه‌ها و ماشین آلات عمرانی بی تفاوت باشند.‌ بدون تردید نقد‌هایی به عملکرد پیمانکاران، هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری و مشاوران پروژه‌ها وارد است که دولت بایستی فضای نقد و گفتمان پیرامون اصلاح ایرادات احتمالی را فراهم‌ کند تا جامعه محلی یا بخشی از آن به جای هم‌ذات پنداری با استراتژی گروهک‌های تروریستی، از طریق گفتمان نخبگانی یا رسانه‌ای اقناع شود تا فضای امنیتی به تدریج تلطیف شود.

فرشید عابدی

مدیرمسئول