اقتدار به دستگاه دیپلماسی ایران در رابطه با حقابه بازگشت/ حمله احتمالی موشکی سپاه به بند غیرقانونی کمالخان، با معاهده منافات ندارد
اقتدار به دستگاه دیپلماسی ایران در رابطه با حقابه بازگشت/ حمله احتمالی موشکی سپاه به بند غیرقانونی کمالخان، با معاهده منافات ندارد
هیچ کشور مقید به روابط بین المللی دوست ندارد در قبال همسایه خود، روابط خصمانه بگیرد، اما امارات اسلامی افغانستان علیرغم اثبات حسن نیت از سوی جمهوری اسلامی ایران، بارها خلف وعده کرد و سیلابی که میبایست در هیرمند جریان می یافت و حقابه سیستان را تامین می کرد به شوره زار گودزره منحرف شد تا اهداف درازمدت افغان ها از این شوره زار و زمین های اطراف را تامین نماید.

پس از سخنان مقتدرانه ابراهیم رییسی در تهدید ضمنی افغان ها در صورت غیر واقعی بودن ادعای طالبان در نبود آب در پشت سد کجکی، این بار نوبت به امیر عبداللهیان بود تا ملاحظات و دیپلماسی مبتنی بر مذاکره را کنار گذاشته در موضعی مقتدرانه، بر وجود آب در افغانستان تاکید کند.

طالبان در مصاحبه با بی بی سی در قبال سخنان مقامات ایرانی موضع گرفتند و آن‌را نامناسب خواندند و بار دیگر به گفتار درمانی پرداخته، پایبندی خود بر معاهده ۱۳۵۱ تاکید داشتند و خشکسالی و نبود آب را علت ندادن حقابه دانستند. این در حالیست که سخنگوی سازمان فضایی ایران، دیروز در موضعی شفاف خبر از وجود آب در پشت سد کجکی داده و حاضر شده اسناد رصد آن‌را در اختیار وزارت امورخارجه قرار دهد.

دیری نپایید که کانال توییتری سپاه پاسداران در یک توییت نوشت: هر سدی در برابر منافع ایران در هم شکسته خواهد شد. از این توییت این گونه برداشت می شود که در صورت ادامه رفتار طالبان در قبال عدم پرداخت حقابه ی سیستان از هیرمند، به سدهای افغانستان حمله موشکی خواهد شد.

از آن‌جا که بند کمالخان، نقض معاهده ۱۳۵۱ است و طبق معاهده نباید هیچ مانعی در بین سد کجکی و نقطه ورودی آب به سیستان ایجاد می گشت،  بنابراین هر گونه حمله سپاه به این سد بر اساس منافانی با قانون نداشته و بر اساس منافع ایران خواهد بود.

رفته رفته همان دستگاه دیپلماسی که تصمیم حمله به منافع آمریکا در عراق گرفت در حال تکمیل شدن است. به واقع همان دستگاه دیپلماسی مورد نیاز که این روزها ضرورت آن احساس می شد، فعال شده است تا به این ضرب المثل افغانی که “زیر بار زور نمی رویم مگر سنبه پرزور باشد” جامه عمل پوشیده شود.

افغان ها به دلیل ضعف و عقب ماندگی های تاریخی ناشی از جنگ، از تنها ابزار خود یعنی «آب» به دلیل بالادستی سرزمینی بهره برده تا غرور از دست رفته خود را به رخ همسایگان پایین دست خود بکشند. افغان ها با ه‍دف امتیاز گیری از ایران عامدانه چندین مرحله علیرغم وعده جلوگیری از انحراف آب به سوی گودزره خلف وعده کرده و برای آرام نگاه داشتن فضای بین دو کشور به پایبندی زبانی به معاهده بسنده می کردند، غافل از آنکه منبع ذخیره آبی چاه نیمه ها در شرف پایان است و ایران نمی تواند تکرار تاریخ شهرسوخته را در سیستان تحمل نماید. ماحصل خلف وعده های افغان ها، بحران آبی و سالی سخت در سیستان بوده است. حمله احتمالی موشکی سپاه به بند کمالخان و سد بخش آباد می تواند نقطه عطفی در توسعه و آبادانی در سیستان باشد. این دو سد عملا حیات بی دغدغه سیستان را تهدید می کند و وجودشان به معنی بقای پای افغان ها بر گلوی سیستان است. مادامی که طالبان به تعهدات بین المللی افغانستان پایبند نباشند عملا سرمایه گذاری برای توسعه روابط اقتصادی با این کشور ریسک بالایی دارد. رییس جمهور ایران در سفر به چابهار با نخست وزیر پاکستان دیدار کرد و نوید گسترش ارتباطات با کشور پاکستان را داد. پاکستان نقطه ضعف افغانستان است و نسبت به افغان ها شرکای قابل اعتمادی هستند. انزوای بین المللی طالبان پس از نزدیک شدن هر چه بیشتر ایران به پاکستان، درک بهتری از دنیای جدید پیدا خواهند کرد.

سلطانعلی عابدی