ادعای کریمی قدوسی مبنی بر اصلاح مسیر هیرمند، افکار عمومی را از استیضاح وزیر خارجه منحرف نکند

اظهارات این عضو کمیسیون امنیت ملی در مصاحبه مذکور نشان از عدم اطلاع وی از رویکردهای هیدروپلیتیکی افغانستان و اهمال کاری های کمیسار آب ایران از اوایل دهه ۹۰ تا کنون دارد.

بهره برداری از بند کمال خان با توجه به طراحی سامانه انحرافی این بند، موجب شده که دیگر سیلاب های رودخانه هیرمند در مسیر طبیعی این رودخانه جریان پیدا نکنند و مطابق یکی از سیاست های آبی افغانستان در زمان اشرف غنی برای احیای گودزره به این شوره زار منحرف شوند؛ این مسئله آغاز روند بحران آبی و زیست محیطی سیستان بود که شوربختانه به رغم آگاهی متولیان امر در دفتر رودخانه‌های مرزی از اواسط دهه ۹۰، تدبیری برای پیشگیری از سد سازی ها، به تعویق انداختن بهره برداری از پروژه های کشاورزی و مقابله با تنش آبی با توجه به حجم تبخیر چاه نیمه‌ها به دلیل عدم وجود نگاه استراتژیک اتخاد نشد.

اصلاح مسیر رودخانه هیرمند و یا اصلاح بند کمال خان مطالبه ایست که از زمان بهره برداری بند کمال خان در فضای سیاسی و مدنی کشور مطرح شد، سیلاب ها وقتی در مسیر طبیعی رودخانه هیرمند جریان پیدا می کند که سامانه انحرافی بند کمال خان اصلاح شود، اما با توجه به عملکرد انفعالی دستگاه دیپلماسی برای دریافت حقابه ایران از رودخانه‌های مرزی که منجربه کلید خوردن طرح استیضاح وزیر امورخارجه شده است، باید ادعای این عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس مبنی بر اصلاح مسیر رودخانه هیرمند شفاف سازی شود تا ادعای وی افکار عمومی و نمایندگان را منحرف نکند، اصلاح مسیر هیرمند می تواند شامل اصلاح بند کمال خان، اصلاح هندسی بخشی از مسیر رودخانه و حتی لایروبی هیرمند شود، اما عامل اصلی که به بحران سیستان منجر شده، بند کمال خان است.

این ادعا صرفا توسط کریمی قدوسی با هدف به حاشیه بردن روند استیضاح امیرعبداللهیان طرح شده و هیچ یک از اعضای هیات حاکمه طالبان و یا وزارت آب و انرژی افغانستان پیرامون این مسئله اظهار نظری نداشتند، با توجه به تصویب بودجه از جانب امارت اسلامی طالبان برای تکمیل بند کمال خان در سال جاری و بی اطلاعی اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و حتی برخی از اعضای کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس از ادعای این نماینده مجلس، برای تنویر افکار عمومی باید شفاف سازی شود که به واقع اصلاح مسیر رودخانه هیرمند یا اصلاح بند کمال خان در دستور کار طالبان قرار می‌گیرد؟ اگر طالبان اقدامات عمرانی برای اصلاح مسیر را آغاز کرده، میزان پیشرفت فیزیکی آن اعلام شود.

طی دو سال گذشته حقابه رودخانه هیرمند از جانب افغانستان پرداخت نشد، افغانستانی ها سال نرمال آبی را پشت سر گذاشتند و طبق آمار، دو میلیارد متر مکعب آب در سال گذشته‌ به سمت گودزره منحرف شده است.

اگر اقدامات عمرانی توسط طالبان در حال انجام است باید توسط کارشناسان وزارت نیرو مورد بررسی قرار گیرد که طرف افغانستانی تحت عنوان اصلاح بند کمال، طرح دیگری را اجرا و یا اینکه بند مذکور را تکمیل نکند تا به لحاظ فنی اجرای معاهده هیرمند به مراتب دشوار تر شود.

از زمان تسلط طالبان بر افغانستان، بارها شاهد تاکید مقامات افغانستانی مبنی بر پایبند بودن این کشور به معاهده ۱۳۵۱ بودیم، اما با وجود اینکه طرف افغانستانی امکان رهاسازی بخشی از حقابه ایران را از طریق بازگشایی دریچه های بند کمال خان داشته، اما هیچ گاه این مهم محقق نشده است.

آنچه در هیرمند و هریررود اتفاق می افتد کاملا متفاوت است. مقایسه و مصداق قرار دادن عدم ورود آب رودخانه هریرود به سمت سد دوستی به علت عدم بارش کافی باران و ارتباط دادن آن به عدم آورد رودخانه هیرمند به سمت سیستان یا نشان از عدم دانش این عضو کمیسیون امنیت ملی از مسائل ژئوپلیتیک افغانستان دارد و یا اینکه به طور هوشمندانه ای سعی در توجیه کردن ناکارآمدی دستگاه دیپلماسی دارد، زیرا تصاویر ماهواره ای بارش برف در ارتفاعات هندوکش و انحراف سیلاب های این رودخانه به سمت گودزره مبین رد ادعای خشکسالی در حوضه آبریز هیرمند است.

اکنون ذخایر چاه نیمه های سیستان به کمترین میزان در طول ادوار گذشته رسیده و در حالت بحرانی قرار گرفته است، اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس باید توضیح دهند که به رغم اینکه حکومت نامشروع طالبان به معاهده بین المللی ۱۳۵۱ عمل نکرده و از طرفی حقابه زیست محیطی تالاب هامون را طبق کنوانسیون رامسر پرداخت نمی کند، چرا سفارت افغانستان در تهران به دیپلمات های این حکومت نامشروع واگذار شده است؟

فرشید عابدی

مدیرمسوول

مطالب مرتبط:

احتمال تحویل سفارت افغانستان در تهران به طالبان؛ اخذ تضمین برای واگذاری حقابه هیرمند و انعقاد معاهده برای فراه رود و هریرود ضرورت دارد عدم استیضاح وزیر خارجه نشان از رضایت نمایندگان سیستان از نحوه دیپلماسی آب دارد؟ ناکارآمدی کمیسار آب هیرمند در مذاکره با حکومت نامشروع طالبان! از نمایندگان سیستان برای استیضاح وزیر امورخارجه حمایت می کنیم/ کمیساریای آب غیر از دورهم جمع شدن چه اقدام قابل توجهی انجام داده است؟/ مردم باید چطور فریاد بکشند تا مشکل بی آبی سیستان اولویت اول مسئولان باشد؟