سند توسعه سیستان و بلوچستان که بدون مشارکت کارشناسان مستقل و نهادهای مدنی به هیأت دولت ارائه شده، بیش از آن‌که نقشه‌ راه توسعه باشد، بازنمایی روشنی از رویکرد ناکارآمدی است که دهه‌هاست این استان را در دام توسعه‌نیافتگی نگه داشته است.

معاون اداره کل منابع طبیعی سیستان و بلوچستان با بیان اینکه سد بخش آباد به زودی در افغانستان افتتاح می‌شود که آب را کاملاً بر روی ما می‌بندند گفت: با توجه به خشکی تالاب هامون و خشکی اراضی کشاورزی، وضعیت سیستان و بلوچستان بسیار فاجعه بار است.

رویکرد هیدروپلیتیک افغانستان بر روی ابعاد سیاسی، اقتصادی، امنیتی و اجتماعی دو سوی مرزهای ایران و افغانستان تاثیرات شگفتی می گذارد که با توجه به پیچیدگی آن، باید برای دفع خطرات آن آگاه بود و به موقع اقدام کرد. برای مقابله یا بی اثر کردن رویکرد هیدروپلتیک افغانستان، ابتدا می‌بایست استراتژی این کشور را در قبال مسئله آب تعریف کرد تا امکان بازتعریف ضد استراتژی فراهم شود.

دانشگاه زابل به عنوان مهم‌ترین نهاد علمی منطقه سیستان، می‌تواند نقشی حیاتی در مطالعه و ارائه راهکار برای چالش‌های منطقه‌ای ایفا کند. این دانشگاه که همواره در جلسات رسمی کشوری به عنوان مرکز پژوهشی بومی برای حل بحران‌های منطقه معرفی می‌شود، در موارد متعددی نظیر طرح "رویین‌تن‌سازی" با وزارتخانه‌های مختلف قراردادهای پژوهشی منعقد کرده است. با این حال، کمبود مطالعات جامع در زمینه پیامدهای سدسازی‌های افغانستان بر منطقه سیستان، نقطه ضعف آشکار در عملکرد این دانشگاه محسوب می‌شود.

زیاده‌خواهی‌های کشورهای بالادست در حوضه‌های آبریز مشترک باعث شده است امنیت آبی، غذایی و زیستی کشورهای پایین‌دست به مخاطره افتد و این مسئله یکی از مناقشات جدی میان دولت‌هاست. تغییرات آب‌وهوایی و نیاز کشورها برای افزایش سطح زیرکشت باعث شده است به‌سمت احداث سد بروند، اما در دو دهه اخیر سیاست مهار آب‌های سطحی به‌سمت ایجاد هژمونی آب و فراتر از آن آغاز جنگ آب منطقه‌ای رفته است. اسرائیل، ترکیه و افغانستان بارزترین مصداق عاملان جنگ آب منطقه‌ای هستند.

در جریان سفر رئیس‌جمهور و جمعی از اعضای هیات دولت به منطقه سیستان، مطالبه واحد مردم، مسئولان، ائمه جمعه، اهالی رسانه، نخبگان و مطالبه‌گران، صرفا گرفتن حقابه ایران از رودخانه هیرمند بود که پس از احداث بند انحرافی کمال‌خان در حاله ای از ابهام‌ قرار گرفته است.

سد بخش‌آباد طی چند ماه آینده با سرمایه گذاری ترکیه، کمک های سازمان ملل و برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس بر روی رودخانه فراه تکمیل خواهد شد و شرایطی گرد و غبار سیستان را به قدری اسفناک می‌کند که باید به شرایط کنونی سیستان که گاهی اوقات به عنوان آلوده ترین شهر جهان مطرح می شود، غبطه بخوریم.

مدیرمسئول پایگاه خبری دیار عیار در بخشی از این نامه نوشت: در این نامه سعی کردم ضمن تبیین اهمیت آورد رودخانه فراه و بازه زمانی اندک برای توقف احداث سد بخش‌آباد، بخشی از ابزارهای حقوقی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ایران برای مقابله با سیاست های آبی افغانستان را طرح کنم، از سایر ابزارهای اقتصادی و امنیتی آگاهی دارید؛ این گوی و این میدان. تاریخ قصاوت تان خواهد کرد.

رئیس دانشگاه زابل گفت: پیامدهای زیست محیطی احداث سد بخش آباد به عنوان یک مطالعه منبع را به گروه‌های آموزشی مربوطه منتقل می کنم.

آیندگان اگر بدانند در دوره ای از تاریخ، مردمانی بوده اند که کسانی را به نمایندگی از خود به خانه ای به نام ملت می فرستادند تا صدای آن ها باشد، اما برای دیدنش از هزار توی تحقیر می‌گذشتند، قهقهه خواهند زد. اگر بدانند با رای خود، رییس دولتی را انتخاب می کردند که نمایندگانش در استان ها بر آن‌ها فخر می فروشند ریسه خواهند رفت. دیگر چه کرده ایم که مستحق خنده آیندگان باشیم؟