سیستان و بلوچستان دارای جمعیتی متنوع از لحاظ قومی و مذهبی است که ممکن است به دلیل وجود احساسات جدایی‌طلبانه در بخش بسیار اندکی از معاندین و یا تبعیض‌های اجتماعی احتمالی، در معرض تنش‌های بیشتراجتماعی قرار گیرد.
مشکلات اقتصادی در این منطقه، از جمله بیکاری و فقر گسترده میتواند به افزایش نارضایتی عمومی و در نتیجه، ناآرامی‌ها و تنش‌ها منجر شود. قاچاق مواد مخدر و فعالیت‌های غیرقانونی دیگر نیز به نابه‌سامانی‌ها دامن می‌زند.
برخی رژیم ها مانند اسرائیل صهیون ممکن است به‌دنبال تأثیرگذاری در مناطق مرزی با استفاده از گروه‌های مسلح باشند. این نفوذ میتواند موجب افزایش تنش‌ها و درگیری‌های مسلحانه گردد.
درگیری‌های ژئوپلتیک بزرگتری که در منطقه خاورمیانه در حال وقوع است، تأثیر مستقیمی بر مرزهای سیستان و بلوچستان دارد. به‌ویژه تنش‌ها بین ایران و سایر کشورها یا نهادها میتواند به ناآرامی‌های محلی منجر شود که دست ایادی و استکبار جهانی در آن هویدا خواهد بود.
بحران‌های آب و زمین با توجه به خشکسالی دهه های اخیر در این منطقه نیز میتواند به تنش بین قبایل و جامعه محلی دامن بزند، به‌خصوص در زمینه تأمین منابع آب و کشاورزی.
با توجه به این عوامل، برای کاهش سایه جنگ و ناآرامی‌ها در این مناطق، نیاز به توجه به مسایل اجتماعی، اقتصادی، و سیاسی است. امری که شورای عالی امنیت ملی کشور در تشریک مساعی با شورای تأمین استان سیستان و بلوچستان وشخص استاندار محترم با استفاده از گفتمان های سطوح ملی ،بین‌المللی، همکاری و رایزنی های منطقه‌ای و برنامه‌های توسعه‌ای میتواند در مسیر کاهش تنش‌ها و بهبود وضعیت در منطقه سیستان وبلوچستان نقش موثری ایفا کند.
در صورت وخامت اوضاع، درسایه برقراری یک جنگ تمام عیار ممکن است موج جدیدی از مهاجران افغان و پاکستانی به سمت ایران سرازیر شود. این امر یقینأ با توجه به تحریم های بین المللی علیه کشورمان فشار بر منابع و زیرساخت‌های ایران اسلامی مان و همچنین مردم سیستان و بلوچستان را افزایش می دهد و چالش‌های بیشماری را در زمینه تأمین اجتماعی و اقتصادی ایجاد مینماید.
ناامنی و بی‌ثباتی ناشی از جنگ میتواند به گسترش فعالیت گروه‌های افراطی، مانند داعش و دیگر گروه‌های تروریستی منجر شود. این گروه‌ها می‌توانند از هرج و مرج برای گسترش نفوذ خود در مناطق مرزی با استان سیستان و بلوچستان استفاده کنند.
در سناریوهای تشدید تنش، هر دو کشور افغانستان و پاکستان ممکن است تلاش کنند تا نفوذ سیاسی خود را در مناطق مرزی نزدیک به ایران افزایش دهند، که میتواند به تغییرات در وضعیت امنیتی این مناطق منجر شود امری که میبایست مورد توجه ویژه شورای تأمین استان باشد.
مسئولین امنیتی استان و کشور بایستی به منظور تقویت امنیتی مرزهای مشترک و پیشگیری از تهدیدات احتمالی، نسبت به افزایش همکاری‌های نظامی با دولت‌های منطقه‌ای پیرامون موارد مربوط به امنیت پایدار داشته باشند.
تنش‌های احتمالی نظامی میتواند به تجارت و فعالیت‌های اقتصادی در نوارمرزی ما که مسافت زیادی را در برمی گیرد آسیب برساند، این امر به نوبه خود بر زیرساخت‌های اقتصادی استان در مناطق مرزی کشور تأثیر خواهد گذاشت.
به یقین بی‌ثباتی در افغانستان و پاکستان با توجه به بافت قومی و مذهبی و تأثیرگذاری متقابل اقوام بر روی همدیگر به تشدید تنش‌های قومی و مذهبی در استان منجر خواهد شد، .
به طور کلی، بحران‌های امنیتی در کشورهای همجوار میتواند امنیت و ثبات ایران را تحت تأثیر قرار دهد و نیاز به دیپلماسی فعال و تعاملات منطقه‌ای برای مدیریت این بحران‌ها به شدت احساس می‌شود.
شورای تأمین استان سیستان وبلوچستان باید برای حفظ امنیت مرزهای استان با پاکستان و افغانستان اقداماتی را انجام دهد،که میتواند شامل افزایش حضور نیروهای نظامی و انتظامی در مرزها و نظارت دقیق بر تحرکات مشکوک باشد و در صورت بروز جنگ تمام عیار شورای تأمین بایستی برنامه‌های مدیریت بحران را فعال کند تا به سرعت به وضعیت‌های اضطراری پاسخ دهد. این مسئله ممکن است شامل آماده‌سازی مراکز اسکان اضطراری و تأمین نیازهای اولیه مانند آب و غذا باشد.
شورای تأمین باید با هماهنگی کامل با مجموعه وزارت کشور، نیروی انتظامی و سایر نهادهای مرتبط داخلی و خارجی همکاری کند تا استراتژی‌های امنیتی و عملیاتی مناسبی را ایجاد نماید.
با افزایش احتمال ورود پناهندگان به استان در صورت بروز جنگ، شورای تأمین باید تدابیری برای مدیریت این ورودی‌ها و تأمین نیازهای اولیه پناهجویان انجام دهد.ونیز فراهم کردن اطلاع‌رسانی شفاف به مردم درباره وضعیت امنیتی و ایجاد بسترهای ارتباطی برای ارائه اخبار و اطلاعات حیاتی در خصوص شرایط اضطراری و جلب حمایت همه جانبه آحاد مردم ازقبیل علمای معزز تشیع و تسنن،نخبگان سیاسی و اجتماعی ومعتمدین وسران طوایف و قبایل استان را مورد توجه جدی خویش داشته باشد
شورای تأمین باید پیش‌بینی‌های لازم برای تأمین خدمات بهداشتی و درمانی در شرایط بحرانی را داشته باشد و زیرساخت‌های پزشکی خصوصا استقرار در نقاط مرزی را تقویت کند.
و در صورت بروز تنش‌های اجتماعی ناشی از بحران، شورای تأمین میبایست اقدامات لازم برای حفظ آرامش و امنیت عمومی را اتخاذ کند.
شورای تأمین استان سیستان وبلوچستان به عنوان عالی رتبه ترین رکن امنیتی استان بایستی مدیریت امنیت و بحران در برابر هرگونه تنش نظامی را به درستی مدیریت نماید.
در کل، با توجه به تحلیل ارائه شده هرچند امکان بروز یا عدم بروز تنش جنگ ما بین دو کشور افغانستان و پاکستان وجود دارد، اما مطلبی که در فضای سیاسی استان بسیار میبایست مورد توجه نخبگان و اندیشمندان مسائل حوزه سیاسی، امنیتی و نظامی باشد تلاش برای دیپلماسی و گفتگو و استفاده از ظرفیت علما، نخبگان و معتمدین استان بوده تا از بروز یک جنگ که میتواند شعاع منطقه ایی داشته باشد جلوگیری نماید.
