این مقاله به بررسی ریشه‌های واژه «کوچ و بلوچ» در شاهنامه فردوسی و مقایسه آن با هویت قوم بلوچ امروزی می‌پردازد. با استناد به منابع شاهنامه‌شناسی معتبر، تاریخنگاری اسلامی و پژوهش‌های مدرن، نشان داده می‌شود که کاربرد این واژه در اثر حماسی فردوسی، صرفاً بازتابی از یک جغرافیای اساطیری و توصیف اقوام بیابانگرد حاشیهٔ ایران باستان است و هیچ ارتباط قوم‌نگارانه‌ای با قوم ایرانی‌تبار بلوچ در دوره‌های پس از اسلام ندارد.

روند شرارت در سيستان و بلوچستان و نگاه قومي و مذهبي اشرار به شيعه و سني به قبل و بعد از گروهک تروريستي جندالله تقسيم مي‌شود. تا پيش از ظهور عبدالمالک، جنايات به دليل حمل مواد مخدر صورت مي‌پذيرفت و غالبا در مواجهه با بلوچ‌ها و اهل سنت به جز تنش‌هاي طايفه که طرفين اهل سنت بودند، ملاحظاتي وجود داشت. ماجراي گروهک ريگي هم دو بخش دارد. قبل و بعد از کشتار تاسوکي. تا قبل از ماجراي تاسوکي اين گروهک ملاحظات گذشته را نسبت به اهل سنت داشت و در اعلاميه‌هاي خود خواستار ترک سيستاني‌ها از منطقه بلوچستان بودند.

دستگاه دیپلماسی ایران برای مقابله با سدسازی‌های افغانستان و رویکردهای هیدروپلیتیکی این کشور ابزارهای متعدد اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، امنیتی و حقوقی در اختیار دارد که به دلیل عدم تعریف درست استراتژی افغانستان و ضعف دفتر رودخانه‌های مرزی طی بیش از یک دهه اخیر، علی رغم ابزارهای فوق؛ سدهای افغانستان یکی پس از دیگری به بهره‌برداری می‌رسند و دستگاه دیپلماسی صرفا نظاره گر است و به یک یادداشت اعتراضی و سخنرانی سخنگوی وزارت امور خارجه بسنده کرده است.

در تاریخ معاصر ایران به دلیل نیاز کشورهای غربی به منابع شرق برای توسعه و کسب ثروت و در دسترس داشتن منابع مادی از قبیل تکنولوژی، ارتش مدرن و ... به استعمار سرزمین های شرقی دست می‌زدند، گاه برای حفظ مستعمرات ترکیب ژئوپلیتیک کشورها را دستخوش تغییر می دادند، در این میان بی کفایتی حاکمان سرزمین و ضعف نظامی کشورها نیز مزید بر علت می شد. تجزیه ایران موجب شد که بسیاری از اتباع ایرانی در چهار گوشه ایران از مام میهن جدا شوند و اکنون در یک جغرافیای سیاسی جدید مشغول زیستن هستند.

از دیرباز صنایع بزرگ و آب بَر به انحای مختلف در فلات مرکزی ایران گسترش يافتند و این امر در کنار توسعه اقتصادی باعث بروز مصائب بسیاری از قبیل مشکلات زیست محیطی، تخریب سفره های آب زیرزمینی، فرونشست زمین و ... شد. متعاقب این مسئله چند صد هزار میلیارد تومان صرف اجرای طرح های انتقال آب از دریا به دل کویر شد تا آب مورد نیاز صنایع و آب شرب برخی شهرها تامین شود.

قریب به صد سال تاریخ شهری و شهروندی زمان زیادی برای شکل گرفتن یک هویت مستقل است ولی متاسفانه این اتفاق در زاهدان نیفتاده و هنوز شهروندان زاهدانی خود را ساکن زاهدان می دانند نه زاهدانی. دلایل زیادی وجود دارد که زاهدان تبدیل به یک شهر بی هویت و صرفا سکونتگاه افرادی از شهرهای مختلف کشور شده است. وجود دو قوم بزرگ سیستانی و بلوچ که هر کدام داعیه دار مالکیت اصلی زاهدان هستند از بزرگترین موانع بر سر شکل گیری یک هویت مستقل بوده است.