دکتری مدیریت منابع آب و عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اظهار نظر معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان مبنی بر اینکه در بارندگی‌های ۳ ماه اخیر جنوب استان، بیش از ۳۰ میلیارد مترمکعب بارش رخ داده است، در شبکه ایکس نوشت: دولت قرار است با هزینه بیش از 1/8میلیارد دلار (100همت)، تنها 100میلیون مترمکعب از این آب را شیرین‌سازی و دوباره به استان تخصیص دهد.

بیش از 2دهه خشکسالی، ندادن حقابه هیرمند، خشکی دریاچه هامون و سوءمدیریت، شرایطی را در سیستان رقم‌زده که بیش از 100هزار نفر از جمعیت 500هزار نفری آن طی این سال‌ها مهاجرت کرده‌اند. بیش از 10هزار خانوار فقط در یک سال گذشته وطن خود را ترک‌ کرده‌اند و حالا آمارها نشان می‌دهد از جمع 1032روستای سیستان، 203روستا خالی از سکنه هستند. حالا تالاب هامون با 382هزار هکتار مساحت در کنار 150هزار هکتار اراضی کشاورزی که به‌دلیل نبود آب امکان کشت ندارند به کانون ریزگرد تبدیل شده‌اند و به مرور تاسیسات و بناهای موجود زیر شن و گردوغبار دفن می‌شوند.

ماهیت سد انحرافی کمالخان، مکانیابی، محل احداث، نوع طراحی صورت گرفته، بویژه سامانه اجرا شده در ساحل سمت چپ، همه و همه گویای هدف غایی است که همانا، انحراف بخش اعظمی از سیلاب های رودخانه هیرمند به سمت شوره زار گودزره و رود بیابان است.

همان بلایی که افغانستانی ها بر سر سیستان و تالاب هایش ( هامون های سه گانه؛ پوزک، صابوری و هیرمند) آوردند، هم اکنون دولتمردان ترکیه بر سر عراق و سوریه با احداث سدهای متعددی که بر روی رودخانه دجله و فرات زدند در خواهند آورد.

لایو اینستاگرامی با موضوع بررسی‌ استحصال آب از حوزه های آبریز غرب سیستان‌ با حضور دکتر علیرضا سروری نژاد روز جمعه ۲۱ مرداد در پیج پایگاه خبری تحلیلی دیار عیار به آدرس diyareayyar@ برگزار می شود.

علیرضا سروری نژاد دکتری فیزیک خاک و کارشناس آبخیزداری و آبخوانداری طی یادداشتی راهکارهایی فوری برای برون رفت از چالش های جدی پیش روی سیستان در بخش های تامین آب برای مصارف شرب و کشاورزی و معضل ریزگردها و اشتغال پایدار ارائه کرد.

اوایل دهه هشتاد برای تامین آب مورد نیاز در بخش خانگی، شرب و صنعت شهر زاهدان، موضوع انتقال آب از چاه نیمه های خطه سیستان که در ارتفاع پایین تر از ۴۷۰ متری از سطح دریا قرار دارند، در دستور کار متولیان امور قرار گرفت و در عمل انتقال آب از حوضه آبخیز، پایین دست (حوضه هیرمند) و پس از عبور از زیر حوضه حرمک، تا ارتفاع هزار و ۵۵۰ متری با استقرار چندین ایستگاه پمپاژ آب و بر خلاف شیب هیدرولیکی (مخالف جهت جریان آب) و با صرف هزینه های هنگفت با طول خطی معادل ۲۰۰ کیلومتر پس از گذشت قریب یک دهه به حوضه آبخیز زاهدان رساندند، اما در سیر این انتقال آب، چه عایدی نصیب ساکنان سیستان شد؟

حوزه های آبخیز مشرف به غرب سیستان حدود یک میلیون و 600 هزار هکتار مساحت دارد، اگر بارندگی این مناطق که بین 50 تا 80 میلی‌متر در سال است را حداقل 50 میلی‌متر در نظر بگیریم، در سطح کل این اراضی، سالانه 800 میلیون متر مکعب نزولات آسمانی خواهیم داشت، که چنانچه تنها 30 درصد آنها استحصال شود، حجم تله اندازی روان آب ها در حدود 250 میلیون متر مکعب خواهد شد.

رییس اداره آبخیزداری و حفاظت خاک اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان گفت: ما و قوانین بین المللی به ویژه قوانین در چند دهه اخیر به سمت بدیهیاتی رفته است که رودخانه‏ های مرزی و حوضه ‏های آبخیز مرزی و بین المللی (حوضه آبخیز هلمند) جزو حوزه‏های بین الملی محسوب می‏شدند وتالاب هامون هم با ۳۸۲ هزار هکتار، دارای حقابه طبیعی بوده است که کل کره زمین باید از آن انتفاع ببرد متاسفانه دراین معاهده ازحقابه زیست محیطی نیامده است و افغانستان باید این حقابه را در اختیار ایران قرار دهد زیرا حسن همجواری بین دو کشور برادر و همسایه که دارای اشتراکات، فرهنگی و مذهبی و دینی هستند، حکم می‏کند که همکاری را داشته باشند وهمچنین ایران در طول چهار دهه اخیر بیشترین خدمات و همکاری نسبت به کشورهای همسایه با افغانستان داشته است.