بی‌گمان داستان شکایت شهرداری و شورای شهر زاهدان از حامد کیخا، آن شهروند مطالبه‌گری که صفحه اینستاگرامش بسته شد، تنها یک رویداد عادی نیست، بلکه نشانه روشنی از یک چالش بزرگ‌تر در شیوه مدیریت شهری و برخورد با صدای مردم در ایران است. این ماجرا از یک سو، تصویری از ناتوانی نهادهای مسئول در پاسخگویی به پرسش‌های اساسی شهروندان را نشان می‌دهد و از سوی دیگر، زنگ خطری است درباره محدود شدن فضای نقد سازنده. در این میان، آنچه بیش از همه جلب توجه می‌کند، پافشاری مسئولان بر ساکت کردن منتقد به جای حل کردن مشکلاتی است که او گوشزد کرده بود.

ناکارآمدی سیستم مدیریت شهری به ویژه در کلانشهرهایی مانند زاهدان، ریشه در عوامل متعدد و درهم‌تنیده‌ای دارد. در این میان، شاید بتوان مهم‌ترین دلیل را فقدان استراتژی واحد و نبود هماهنگی بین بخشی دانست. هنگامی که یک نهاد عظیم‌الشأن مانند شهرداری، فاقد برنامه‌ای مشخص، الزام‌آور و همه‌جانبه باشد، هر بخش یا منطقه‌ای بر اساس سلیقه و توان خود عمل می‌کند و نتیجه، چیزی جز هرج و مرج و تشتت نخواهد بود.

امام جمعه زاهدان با اشاره به شایعاتی که درباره فشارهای بیرونی و وابستگی‌های قومی و جناحی در انتصابات مطرح است، گفت: درباره این مسائل قضاوت نمی‌کنم، اما حتی اگر این شایعات را هم نپذیریم، باز هم این پرسش باقی می‌ماند که چرا شورای شهر به جای ارتقای مدیریتی، سطح مدیریت را تنزل داده است؟

برنامه دادخواه به تهیه‌کنندگی دانیال اسداللهی فرصتی بود تا برخی از مشکلات شهری در گفت‌وگویی که بین من و محمدرضا کوچکزایی تدارک دیده شده بود به مردم اعلام شود. در این برنامه از سوی دو طرف مسائلی بیان شد که به دلیل ضبطی بودن برنامه، حذف شده بود. من به صورت ضمنی به تهیه کننده اجازه سانسور داده بودم، اما این حجم از سانسور در حدی که معانی را عوض کند در تصورم نمی گنجید .

دو روز از ابلاغ طرح سوال شورای اسلامی زاهدان از شهردار می گذرد و فضای مجازی تبدیل به میدان جنگ شده است. چه کسی فکر می کرد شورای شهر بعد از ۶ دوره ملاحظه کاری و تبعیت صرف از یک جریان خاص، بالاخره صبرش سر آمده و دست به اقدامی در خور شأن جایگاه شورا طبق آن‌چه در قانون آمده، بزند. 

پنج نفر از اعضای شورای شهر زاهدان در نامه ای به رئیس شورای، پیرو تذکرات متعدد در صحن شورا؛ خواستار طرح سوال از شهردار زاهدان شدند، متن نامه درخواست طرح سوال به شرح ذیل است:

امام جمعه زاهدان گفت: مردم از خراب بودن آسفالت خیابان‌ها و عدم جمع‌آوری زباله‌ها گلایه دارند و هر روز با مراجعات و گلایه‌مندی مردم از شهرداری زاهدان مواجه هستیم، برخی از کارکنان شهرداری هم از عدم پرداخت حقوق خود گلایه‌مند هستند، به شهردار تاکید کردم که زاهدان مرکز استان بوده و شایسته نیست که چهره شهر این گونه باشد.

مردم هنگام مواجهه با نابسامانی های شهری به شهردار زاهدان ناسزا می گویند غافل از آنکه بیش از شهردار، اعضای شورای اسلامی شهر زاهدان مسوول نابسامانی های شهری هستند. مردم به اعضای شورا رای داده اند و آنها شهردار را انتخاب کرده اند. اینکه اعضای شورای شهر به دلیل اینکه اختیار خود را به اعضای شورای راهبردی مسجد مکی داده اند و هر گونه اختیاری را از خود سلب کرده اند یک موضوع است و اینکه قانون به آنها حق نظارت، طرح سوال و استیضاح شهردار را داده است موضوعی دیگر است.

اگر از معابر و کوچه‌پس‌کوچه‌های کلان‌شهر زاهدان اعم از نقاط کم‌برخوردار و چه از نقاط برخوردار عبور کنیم ایستگاه‌هایی را با شرایط نامناسب دپوی زباله‌های خانگی می‌بینیم که چهرۀ نازیبایی را از این ارگانیسم زنده در ذهن ایجاد می‌کند.

شهرداری زاهدان به دلیل عدم بهره گیری از ذهن های خلاق و مدیران آینده نگر، در ایجاد درآمدهای پایدار شهری ناموفق بوده و فرصت های طلایی برای کسب درآمد بیشتر را، فدای روابط قومی و مذهبی و مدیریت خانوادگی می کند.